Cấu tạo van cổng: Chi tiết, đặc điểm và ứng dụng thực tế

 Trong hệ thống đường ống dẫn chất lỏng và khí, việc lựa chọn van phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc vận hành hiệu quả, an toàn và tiết kiệm chi phí. Trong số các loại van công nghiệp phổ biến hiện nay, van cổng là một trong những dòng van được ưa chuộng nhờ khả năng đóng/mở hoàn toàn và cấu tạo phù hợp cho nhiều môi trường làm việc khác nhau. Khi tìm hiểu về bất kỳ loại van nào, việc nắm rõ cấu tạo van cổng sẽ giúp người sử dụng lựa chọn đúng sản phẩm, đảm bảo phù hợp với mục đích sử dụng và điều kiện kỹ thuật của hệ thống. 

Cấu tạo của van cổng ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hoạt động, độ bền, cũng như khả năng bảo trì, thay thế linh kiện khi cần thiết. Vậy van cổng được cấu tạo như thế nào? Những bộ phận nào là quan trọng nhất trong một chiếc van cổng? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết các câu hỏi đó, đồng thời cung cấp cái nhìn toàn diện về loại van này cùng với một địa chỉ uy tín cung cấp van cổng chất lượng – Van Miền Nam.

Van cổng là gì?

Van cổng (Gate Valve) là thiết bị cơ khí dùng để đóng hoặc mở dòng chảy trong hệ thống ống dẫn. Van hoạt động theo nguyên lý: khi xoay tay quay, trục van sẽ nâng hoặc hạ một đĩa chặn (cánh van), từ đó cho phép lưu chất đi qua hoặc chặn lại hoàn toàn. Van cổng không thích hợp để điều tiết lưu lượng, mà chủ yếu dùng cho mục đích đóng/mở hoàn toàn nhằm giảm tổn thất áp suất và tránh hiện tượng xói mòn van.

Van cổng có thể được chế tạo từ nhiều loại vật liệu khác nhau như gang, thép, inox, đồng, và nhựa, tùy theo môi trường sử dụng và yêu cầu kỹ thuật.

Cấu tạo van cổng chi tiết

1. Thân van (Body)

Thân van là phần chính chịu lực và chứa các bộ phận bên trong. Nó được đúc nguyên khối bằng vật liệu chắc chắn như gang, inox hoặc thép, có khả năng chịu áp lực và nhiệt độ cao. Bề mặt trong thân van thường được gia công trơn nhẵn để hạn chế ma sát và ăn mòn.

2. Nắp van (Bonnet)

Nắp van được bắt vít hoặc lắp ren với thân van, có thể tháo rời để phục vụ việc bảo trì hoặc thay thế linh kiện bên trong. Bộ phận này giúp bảo vệ và giữ cho trục van vận hành an toàn, tránh rò rỉ lưu chất ra ngoài.

3. Cánh van (Gate/Disc)

Cánh van là bộ phận đóng/mở dòng chảy, thường có hình dạng như một cánh cửa. Tùy vào loại van, cánh van có thể là dạng nêm (solid wedge), dạng đĩa kép (double disc), hoặc dạng dao (knife gate). Chất liệu của cánh van thường giống thân van hoặc được bọc cao su để tăng khả năng làm kín.

4. Trục van (Stem)

Trục van là bộ phận kết nối giữa tay quay và cánh van. Khi xoay tay quay, trục sẽ quay hoặc chuyển động tịnh tiến để điều khiển vị trí của cánh van. Có hai loại trục phổ biến:

• Trục nổi (rising stem): Trục nâng lên khi mở van, dễ quan sát trạng thái van.

• Trục chìm (non-rising stem): Trục không thay đổi chiều cao khi vận hành, phù hợp không gian hẹp.

5. Gioăng làm kín (Packing/Gasket)

Bộ phận này giúp ngăn chặn rò rỉ lưu chất tại các vị trí tiếp xúc giữa thân – nắp và thân – trục van. Tùy theo môi trường sử dụng, gioăng có thể làm bằng cao su, graphite, PTFE…

6. Tay quay (Handwheel)

Là bộ phận điều khiển van bằng tay. Ngoài ra, van cổng còn có thể được tích hợp bộ truyền động bằng điện hoặc khí nén trong các hệ thống tự động hóa.

Nguyên lý hoạt động dựa trên cấu tạo van cổng

Van cổng hoạt động đơn giản nhưng hiệu quả. Khi xoay tay quay ngược chiều kim đồng hồ, trục van nâng lên, kéo cánh van ra khỏi dòng chảy – lúc này van mở hoàn toàn. Khi xoay theo chiều kim đồng hồ, trục hạ xuống, ép cánh van xuống vị trí đóng – ngăn dòng chảy đi qua.

Chính thiết kế “thẳng dòng” khi van mở hoàn toàn giúp van cổng ít gây tổn thất áp suất, và không cản trở lưu lượng, rất phù hợp với các hệ thống cần duy trì áp lực ổn định.

Phân loại van cổng dựa trên cấu tạo

Dựa vào cấu tạo van cổng, người ta chia thành một số loại phổ biến:

• Van cổng ty nổi (rising stem gate valve): Trục van di chuyển lên/xuống khi đóng mở, giúp dễ quan sát trạng thái vận hành. Thường dùng trong công nghiệp nặng.

• Van cổng ty chìm (non-rising stem gate valve): Phù hợp với không gian hẹp, do trục không lộ ra ngoài khi vận hành.

• Van cổng dao (knife gate valve): Cánh van dạng mỏng như lưỡi dao, cắt xuyên qua dòng chảy có chứa hạt rắn, thích hợp trong xử lý nước thải, bùn.

• Van cổng mặt bích hoặc ren: Tùy thuộc vào kiểu kết nối với đường ống – dùng cho các hệ thống khác nhau từ nhỏ đến lớn.

Ứng dụng của van cổng trong thực tế

Nhờ cấu tạo đơn giản nhưng chắc chắn, van cổng được ứng dụng rộng rãi:

• Trong hệ thống cấp và thoát nước đô thị

• Nhà máy xử lý nước sạch/nước thải

• Ngành dầu khí, hóa chất, yêu cầu áp lực và nhiệt độ cao

• Công nghiệp chế biến thực phẩm, đồ uống (với van cổng inox)

• Nhà máy nhiệt điện, thủy điện

• Các khu công nghiệp, nhà máy sản xuất tự động hóa

Việc hiểu rõ cấu tạo giúp lựa chọn đúng loại van cổng phù hợp với từng môi trường làm việc, giúp tăng hiệu quả vận hành và tiết kiệm chi phí bảo trì.

Van Miền Nam – Địa chỉ cung cấp van cổng chất lượng, chính hãng

Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị chuyên cung cấp van cổng chính hãng, giá tốt, Van Miền Nam là sự lựa chọn đáng tin cậy. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết bị công nghiệp, Van Miền Nam cam kết:

• Cung cấp van cổng đầy đủ chủng loại: gang, inox, thép; ty nổi, ty chìm, van dao; kết nối ren, mặt bích...

• Sản phẩm nhập khẩu chính hãng từ các thương hiệu uy tín: AUT, ARV, Samwoo, Kitz, JIS, DIN...

• Đội ngũ kỹ thuật tư vấn chuyên sâu, giúp khách hàng chọn đúng sản phẩm phù hợp với yêu cầu kỹ thuật.

• Chính sách bảo hành rõ ràng, hỗ trợ hậu mãi chu đáo.

• Có sẵn hàng số lượng lớn, giao nhanh toàn quốc.

Van Miền Nam không chỉ bán van, mà còn đồng hành cùng khách hàng trong việc xây dựng hệ thống đường ống an toàn, hiệu quả và tiết kiệm. Hãy liên hệ ngay với Van Miền Nam để nhận được tư vấn và báo giá tốt nhất cho các dòng van cổng phù hợp với công trình của bạn.