Cấu tạo van cầu: Tìm hiểu chi tiết về thiết bị quan trọng trong hệ thống đường ống

Trong các hệ thống đường ống công nghiệp, van cầu là một thiết bị điều khiển dòng chảy không thể thiếu. Tên tiếng Anh của nó là Globe Valve, và nó được ứng dụng rộng rãi trong các ngành như cấp thoát nước, hơi nóng, dầu khí, hóa chất, và hệ thống HVAC. Để có thể lựa chọn, sử dụng và bảo trì van một cách hiệu quả, việc nắm rõ cấu tạo van cầu là điều hết sức cần thiết.

Hiểu được cấu tạo giúp người dùng biết cách vận hành đúng kỹ thuật, hạn chế hư hỏng, đồng thời dễ dàng hơn trong công tác bảo trì và thay thế phụ kiện. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các bộ phận chính tạo nên một chiếc van cầu, cách thức hoạt động, vật liệu phổ biến, cũng như các lưu ý khi chọn mua. Qua đó, bạn sẽ hiểu rõ vì sao van cầu được đánh giá là một trong những loại van có khả năng điều tiết lưu lượng hiệu quả và có tuổi thọ cao.

Cấu tạo van cầu gồm những bộ phận nào?

Van cầu có thiết kế tương đối đơn giản nhưng rất hiệu quả, bao gồm các bộ phận chính sau:

1. Thân van (Body)

Thân van là phần vỏ bao bên ngoài, đóng vai trò là khung đỡ cho toàn bộ các chi tiết bên trong. Đây là phần chịu lực chính, thường được làm từ gang, thép carbon, thép không gỉ hoặc inox tùy vào môi trường sử dụng. Thân van có hai đầu kết nối với đường ống (dạng mặt bích, ren, hoặc hàn), đồng thời tạo không gian để dòng lưu chất đi qua.

2. Nắp van (Bonnet)

Nắp van nằm ở phía trên thân van, được liên kết chặt chẽ với thân nhờ bu lông hoặc ren. Đây là nơi gắn trục van và các bộ phận truyền động khác. Nắp van thường có gioăng làm kín để ngăn không cho lưu chất rò rỉ ra ngoài khi van vận hành.

3. Trục van (Stem)

Trục van là bộ phận kết nối giữa tay quay và đĩa van, chịu trách nhiệm truyền chuyển động quay từ tay van xuống đĩa van để thực hiện đóng hoặc mở. Trục van thường làm từ thép không gỉ để đảm bảo độ bền và chống ăn mòn.

4. Đĩa van (Disc)

Đĩa van là phần tiếp xúc trực tiếp với dòng chảy và có chức năng điều tiết lưu lượng. Khi van đóng, đĩa van ép sát vào bệ đỡ (ghế van), ngăn lưu chất đi qua. Khi mở, đĩa van được nâng lên, cho phép dòng chảy lưu thông. Hình dạng đĩa van có thể là dạng nón, cầu hoặc dạng dẹt tùy theo thiết kế.

5. Ghế van (Seat)

Ghế van là bề mặt tiếp xúc của đĩa van, được gắn cố định trong thân van. Đây là điểm chịu lực lớn khi van đóng nên thường được làm từ vật liệu chịu mài mòn cao, đảm bảo độ kín và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

6. Tay quay (Handwheel) hoặc thiết bị điều khiển tự động

Tay quay giúp người vận hành điều khiển van bằng tay. Trong các hệ thống hiện đại, van cầu có thể được điều khiển bằng motor điện, khí nén hoặc thủy lực, thay cho tay quay truyền thống, giúp tự động hóa và kiểm soát dễ dàng hơn.

Cơ chế hoạt động của van cầu

Van cầu hoạt động theo nguyên lý đơn giản: đĩa van di chuyển vuông góc với dòng chảy. Khi tay quay được vặn, trục van di chuyển lên hoặc xuống, kéo theo đĩa van rời khỏi hoặc ép vào ghế van. Điều này giúp điều chỉnh độ mở của cửa van và kiểm soát lượng chất lỏng hoặc khí đi qua.

Khác với van cổng (Gate Valve) – loại van mở hoàn toàn hoặc đóng hoàn toàn, van cầu cho phép người dùng điều chỉnh dòng chảy ở mức độ trung gian, rất thích hợp cho các ứng dụng yêu cầu điều tiết lưu lượng chính xác.

Vật liệu chế tạo phổ biến

Tùy vào môi trường làm việc, van cầu có thể được chế tạo từ các vật liệu khác nhau:

• Van cầu gang: Thường dùng cho hệ thống nước, nước thải, giá thành rẻ, dễ sử dụng.

• Van cầu thép hoặc inox: Dùng trong môi trường nhiệt độ cao, áp suất lớn hoặc hóa chất.

• Van cầu đồng thau: Phù hợp với hệ thống nước sạch, dân dụng, HVAC.

Việc lựa chọn vật liệu phù hợp không chỉ giúp nâng cao độ bền mà còn đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống đường ống.

Ứng dụng thực tế của van cầu

Nhờ thiết kế cho phép điều tiết dòng chảy hiệu quả, van cầu được sử dụng trong nhiều hệ thống công nghiệp và dân dụng như:

• Hệ thống hơi nóng, nồi hơi trong các nhà máy sản xuất.

• Đường ống nước cấp và nước nóng trong tòa nhà, khu công nghiệp.

• Ngành hóa chất, dầu khí – kiểm soát dòng dung môi, dầu, khí gas.

• Ngành điện lực – kiểm soát nước làm mát, hơi nóng trong tua-bin.

Ngoài ra, van cầu còn được sử dụng trong các hệ thống điều hòa không khí (HVAC), phòng cháy chữa cháy, và xử lý nước thải.

Ưu điểm và nhược điểm của van cầu

Ưu điểm:

• Điều tiết dòng chảy chính xác.

• Khả năng đóng kín tốt, hạn chế rò rỉ.

• Độ bền cao, dễ bảo trì và thay thế.

• Hoạt động ổn định ở cả môi trường nhiệt độ cao và áp suất lớn.

Nhược điểm:

• Lưu lượng dòng chảy bị giảm do thiết kế thân van có góc đổi hướng.

• Không thích hợp cho môi trường có chất rắn hoặc chất lỏng có cặn bẩn nhiều.

• Giá thành cao hơn một số loại van thông thường khác như van bi hoặc van bướm.

Van Miền Nam – Nhà cung cấp van cầu chất lượng, uy tín

Nếu bạn đang tìm kiếm đơn vị cung cấp van cầu uy tín, chất lượng và giá cả hợp lý, Van Miền Nam là lựa chọn hàng đầu được nhiều khách hàng tin tưởng. Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực thiết bị công nghiệp, Van Miền Nam chuyên phân phối các loại van cầu gang, van cầu inox, van cầu đồng, van cầu điều khiển điện – khí nén, đáp ứng mọi nhu cầu từ dân dụng đến công nghiệp nặng.

Sản phẩm tại Van Miền Nam luôn đảm bảo chất lượng, được nhập khẩu từ các thương hiệu uy tín trong và ngoài nước. Đội ngũ kỹ thuật sẵn sàng hỗ trợ tư vấn giải pháp phù hợp, hướng dẫn lắp đặt và bảo trì đúng kỹ thuật. Hơn thế nữa, chính sách bảo hành rõ ràng, kho hàng sẵn có và giao hàng nhanh chóng giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho khách hàng.

Hãy liên hệ ngay với Van Miền Nam để được tư vấn và báo giá van cầu phù hợp với hệ thống của bạn – giải pháp tối ưu cho một hệ thống vận hành an toàn, hiệu quả và bền bỉ theo thời gian.