Các loại van trong hệ thống PCCC

 Trong những năm gần đây, công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) ngày càng được xã hội quan tâm đặc biệt, nhất là tại các khu dân cư, nhà máy, trung tâm thương mại, kho bãi và tòa nhà cao tầng. Bên cạnh hệ thống đầu báo, máy bơm chữa cháy hay đầu phun sprinkler thì các loại van  PCCC chính là yếu tố không thể thiếu, đóng vai trò điều tiết, kiểm soát và phân phối lưu chất chữa cháy đến đúng khu vực cần thiết. 

Van PCCC không chỉ là "cánh cổng" đầu tiên mở ra khi có cháy mà còn giữ vai trò ổn định áp lực, kiểm soát lưu lượng, giúp đảm bảo hiệu quả dập lửa trong thời gian ngắn nhất. Với tầm quan trọng đó, việc tìm hiểu rõ từng loại van trong hệ thống PCCC là điều bắt buộc đối với các kỹ sư thiết kế hệ thống, đơn vị thi công lắp đặt cũng như bộ phận vận hành bảo trì.

1. Van góc chữa cháy – Thiết bị không thể thiếu tại tủ PCCC

Van góc chữa cháy là loại van cơ bản nhất trong hệ thống PCCC và thường được lắp đặt bên trong tủ chữa cháy. Loại van này có hình dáng dạng góc (chữ L), được kết nối với vòi chữa cháy để nhân viên cứu hỏa dễ dàng thao tác trong trường hợp khẩn cấp.

Cấu tạo của van khá đơn giản, gồm thân van, tay quay đóng mở và đầu nối với cuộn vòi chữa cháy. Vật liệu phổ biến để sản xuất van là đồng thau, gang đỏ hoặc hợp kim nhôm chịu áp. Bên ngoài van được sơn đỏ đặc trưng để dễ nhận biết và phù hợp với quy chuẩn ngành PCCC.

Van góc chữa cháy hoạt động hoàn toàn bằng cơ, khi xảy ra cháy, người dùng sẽ mở tủ chữa cháy, kết nối vòi chữa cháy với van và thực hiện thao tác mở van để đưa nước từ hệ thống ống dẫn ra ngoài. Van phải đảm bảo độ kín cao, không rò rỉ, dễ dàng đóng/mở và chống gỉ sét trong môi trường ẩm ướt thường xuyên.

2. Van cổng tín hiệu điện – Kiểm soát thông minh, tích hợp cảnh báo

Khác với van góc chữa cháy, van cổng tín hiệu điện (OS&Y gate valve with signal) là loại van hiện đại, chuyên dùng để đóng/mở nguồn nước trong các hệ thống chữa cháy tự động và bán tự động. Điểm đặc biệt của loại van này là tích hợp thêm bộ công tắc giám sát (monitoring switch) để gửi tín hiệu về trung tâm điều khiển khi van thay đổi trạng thái.

Van cổng tín hiệu điện có cấu tạo gồm: thân van bằng gang cầu hoặc thép không gỉ, trục van kết nối với bộ tín hiệu điện, và tay quay điều khiển. Khi van được mở hoặc đóng, tín hiệu sẽ được gửi về tủ trung tâm, giúp giám sát trạng thái của hệ thống PCCC theo thời gian thực.

Van thường được lắp trên đường ống chính của hệ thống sprinkler hoặc hệ thống ống cấp nước chữa cháy. Việc ứng dụng van cổng tín hiệu điện giúp nâng cao độ chính xác, giảm thiểu rủi ro khi có sự cố và hỗ trợ kiểm tra, bảo trì hệ thống từ xa nhanh chóng hơn.

3. Van xả tràn chữa cháy – Giải pháp cho khu vực nguy cơ cháy cao

Van xả tràn chữa cháy (Deluge Valve) là loại van được sử dụng trong các hệ thống chữa cháy dạng xả tràn, chuyên áp dụng tại những nơi có nguy cơ cháy nổ cao như kho xăng dầu, nhà máy hóa chất, trạm biến áp điện hoặc khu vực ngoài trời.

Cơ chế hoạt động của van xả tràn là: khi hệ thống phát hiện cháy thông qua đầu báo nhiệt hoặc đầu báo khói, tín hiệu sẽ truyền đến tủ điều khiển, ngay lập tức van sẽ được mở và toàn bộ nước được phun ra đồng loạt qua tất cả đầu phun (sprinkler) đang mở. Không như hệ thống sprinkler thông thường, van xả tràn không giới hạn ở từng điểm mà cho phép xả toàn bộ lưu chất chữa cháy cùng lúc, tạo ra hiệu quả dập lửa cực nhanh.

Cấu tạo van bao gồm buồng điều áp, màng van và cụm điều khiển, thường được chế tạo từ gang hoặc thép mạ kẽm, có khả năng chịu áp suất cao. Việc bảo trì van xả tràn định kỳ là bắt buộc để đảm bảo khả năng phản ứng nhanh khi có cháy nổ xảy ra.

4. Van báo động chữa cháy – Kích hoạt cảnh báo và phân phối lưu chất

Van báo động chữa cháy (Alarm Check Valve) là thiết bị đa năng, vừa thực hiện chức năng như một van một chiều, vừa kết hợp hệ thống báo động thủy lực hoặc điện khi có cháy xảy ra. Van được lắp đặt trong hệ thống sprinkler, thường nằm giữa ống cấp nước và ống chữa cháy.

Khi có cháy, một đầu phun sprinkler sẽ vỡ do nhiệt, làm áp lực nước giảm. Ngay lập tức, nước từ đường cấp chảy qua van báo động, kích hoạt còi báo động bằng nước hoặc công tắc điện, đồng thời tiếp tục cấp nước để dập lửa tại điểm cháy.

Van báo động có thiết kế đặc biệt gồm: thân van, cơ cấu lò xo, màng chắn, đầu kết nối với thiết bị báo động và bộ xả. Vật liệu chủ yếu là gang đúc hoặc thép, chịu được áp lực cao. Ưu điểm của van là khả năng phản ứng nhanh, cảnh báo kịp thời và ngăn dòng chảy ngược.

Việc kiểm tra van báo động định kỳ rất quan trọng để đảm bảo không có tình trạng nghẽn, gỉ sét hoặc rò rỉ khiến van không phát huy được vai trò cảnh báo.

Với sự đa dạng về cấu tạo và chức năng, mỗi loại van trong hệ thống PCCC đều giữ một vai trò quan trọng, góp phần tạo nên một mạng lưới chữa cháy đồng bộ, hiệu quả và an toàn. Tuy nhiên, để hệ thống hoạt động ổn định và bền bỉ, việc lựa chọn sản phẩm chất lượng từ nhà cung cấp uy tín là yếu tố then chốt.

Van Miền Nam – đơn vị chuyên phân phối các loại van PCCC chính hãng, bao gồm van góc chữa cháy, van cổng tín hiệu điện, van xả tràn chữa cháy, van báo động và nhiều dòng van khác. Chúng tôi cam kết sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế như UL, FM, ISO và có đầy đủ giấy chứng nhận CO, CQ. Với đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu, kho hàng lớn, giá cả cạnh tranh và dịch vụ hậu mãi tận tâm, Van Miền Nam đã trở thành đối tác tin cậy của hàng trăm công trình trên toàn quốc.

Nếu bạn đang cần giải pháp toàn diện cho hệ thống PCCC, hãy để Van Miền Nam đồng hành cùng bạn, từ khâu lựa chọn thiết bị đến lắp đặt và bảo trì – an toàn của bạn là sứ mệnh của chúng tôi.